8+1 تفاوت تیرآهن معمولی و هاش

تفاوت تیراهن معمولی و هاش، دو عنصر اصلی از خانواده تیرآهن‌ها، در ابتدا به شکل ظاهری آن‌ها مرتبط است. این تفاوت‌ها در شکل و سطح مقطع، به همراه سایر تفاوت‌های وابسته، از اهمیت بالایی برخوردارند. استانداردهای مربوط به تیرآهن معمولی و هاش نیز متفاوت هستند. بنابراین، شناخت دقیق این دو نوع مقطع فولادی اساسی بسیار مهم بوده و در صورت عدم توجه به این تفاوت‌ها، ممکن است با مسائل فنی و زیان‌های مالی در فرایند ساخت یک سازه فولادی مواجه شویم.

در زمینه‌ی ساخت و ساز، مهم است که تفاوت بین H-Beam و I-Beam را بدانید. در مورد تیرهای سازه‌ای، بسیار عواملی وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند، اما مهم‌ترین عامل این است که آیا تیر قادر است تا بار را حمل می‌کند یا خیر. تیرهای I و H بسیار شبیه به یکدیگر به نظر می‌رسند زیرا اغلب در شرایط مشابهی استفاده می‌شوند. با این حال، تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد.

بررسی دقیق تیرآهن معمولی و هاش

یکی از دلایل تفاوت تیراهن معمولی و هاش، هزینه‌ی تیرهای H کمتر از تیرهای I برای همان میزان پشتیبانی سازه است. تیرهای H و I دو نوع مختلف از اعضای فولادی سازه‌ای هستند که به طور معمول در ساخت و ساز استفاده می‌شوند. ویژگی ممیزی بین آن‌ها شکل آن‌هاست. یک تیر H شباهتی به شکل حرف “H” دارد با یک لبه عمودی و دو لبه طولانی کناری، در حالی که یک تیر I دارای یک قسمت عرضی است که شبیه حرف “I” است با یک وب عمودی تکی یا وب‌های پهن در میان‌طول، دو وب و بدون لبه پایینی.

برای مقایسه دو محصول تیرآهن و هاش، ابتدا باید به بررسی مشخصات هرکدام از این محصول‌ها پرداخت. پس از به ‌دست‌آوردن یک درک دقیق و کامل از خصوصیات هر یک، می‌توان به 8+1 تفاوت میان تیرآهن معمولی و هاش پرداخت.

تیرآهن معمولی (I)

تیرآهن‌های  IPE که به‌عنوان تیرآهن‌های معمولی نیز شناخته می‌شوند، دارای شکلی شبیه به حرف I انگلیسی هستند. این تیرآهن‌ها بر اساس استانداردهای اروپا تولید می‌شوند و در تمام نقاط دارای ضخامت یکسانی هستند؛ به این معنا که بخش ابتدایی و بخش انتهایی آن‌ها دارای ضخامت یکسانی است.

استفاده گسترده از تیرآهن‌های IPE در پروژه‌های ایران، به دلیل تطابق آن‌ها با استانداردهای اروپا و طراحی‌های مهندسی ایرانی است. این تطابق باعث شده تا این نوع تیرآهن‌ها در زیرسازی و ساختمان‌های مختلف ایران مورداستفاده قرار گیرد.

تیرآهن هاش (H)

تیرآهن‌های هاش یا H، پروفیل‌های نورد شده با طول 12 متر و اندازه‌های 100 تا 1000 میلی‌متر هستند. این تیرآهن‌ها ظاهری شبیه به حرف  H  دارند که این ویژگی باعث اطلاق نام تیرآهن هاش به آن‌ها شده است. تیرآهن‌های هاش نسبت به تیرآهن‌های معمولی بال‌های بلندتر و پهن‌تری دارند که این ویژگی منحصربه‌فرد باعث شده که برخی این تیرآهن‌ها را به‌عنوان تیرآهن‌های بال‌پهن نیز شناخته و نام‌گذاری کنند.

این نوع تیرآهن‌ها به سه دسته، تیرآهن‌های هاش سبک، تیرآهن‌های هاش سنگین و تیرآهن‌های هاش فوق سنگین، تقسیم می‌شوند. هر یک از این انواع تیرآهن‌های هاش کاربردهای خاص خود را دارند و در صنایع مختلف و مربوطه به کار می‌روند.

چرا از تیرآهن معمولی و هاش استفاده می‌شود؟

بعد از بررسی مشخصات و خصوصیات تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش، حال می‌خواهیم این موضوع را بررسی کنیم که هر کدام از این تیرآهن‌ها در چه موقعیت و برای چه دلیلی استفاده می‌شوند؟

دلایل استفاده از تیرآهن معمولی:

• امکان تقویت تیرآهن‌ها پس از نصب و تکمیل پروژه
• قابلیت اتصال چندین قطعه به یکدیگر
• امکان استفاده از قطعات پیش‌ساخته از کارخانه‌های تولیدی
• سرعت بالای نصب و اجرای تیرآهن‌ها
• کاربردهای فراوان تیرآهن‌ها در ارتفاعات بالا

دلایل استفاده از تیرآهن هاش:

• سطح مقطع بزرگ‌تر و یکسان بودن پهنای بال این تیرآهن‌ها با ارتفاعشان، امکان استفاده به‌عنوان ستون و تکیه‌گاه را فراهم می‌کند.
• مقاومت در برابر حرکات زمین و نیروهای برشی و خمشی، مناسب برای ساختمان‌های ضد زلزله و پل‌های ماشین‌رو
• فرایند نصب و اجرای پروژه به‌سرعت انجام می‌شود.
• کاهش مصرف آهن و ضریب خطا، باعث صرفه‌جویی مالی در پروژه خواهد شد.

بررسی تفاوت‌های کلیدی تیرآهن معمولی و هاش

9 تفاوت تیراهن معمولی و هاش (H)

در صنعت ساخت و ساز، استفاده از تیرآهن برای ساخت و سازهای مختلف بسیار متداول است. اما گاهی اوقات، مفهوم تیرآهن ممکن است برای برخی افراد گنگ و گم شود، به ویژه زمانی که می‌خواهند بین تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش (H) تفاوت‌ها را بفهمند. در این مقاله، 9 تفاوت کلیدی بین این دو نوع تیرآهن را بررسی خواهیم کرد.

1. شکل و ساختار:
   • تیرآهن معمولی به شکل حرف “I” است که شباهتی با حرف “I” دارد.
   • در مقابل، تیرآهن هاش (H) دارای شکلی شبیه به حرف “H” است با یک لبه عمودی و دو لبه طولانی کناری.
2. کاربرد اصلی:
   • تیرآهن معمولی (تیر I) اغلب برای حمایت از وزن دیوارها یا ستون‌ها استفاده می‌شود.
   • تیرآهن هاش (H) به عنوان ستون‌ها یا سازه‌های دیگری که نیاز به حمایت عمودی بیشتری دارند، استفاده می‌شود.
3. تراکم و ضخامت:
   • لبه‌های تیرآهن هاش (H) از تیرآهن معمولی ضخیم‌تر هستند که باعث می‌شود تیرآهن هاش (H) بتواند بارهای سنگین‌تری را حمل کند.
4. مقاومت در برابر خمش:
   • به دلیل ساختار ضخیم‌تر، تیرآهن هاش (H) در مقابل بارهای خمشی مقاوم‌تر از تیرآهن معمولی هستند.
5. مقاومت در برابر فشار و کشش:
   • تیرآهن هاش (H) دارای مقاومت بیشتر در برابر فشار و کشش نسبت به تیرآهن معمولی است.
6. استفاده در سازه‌های بلند:
   • در سازه‌های با ارتفاع بلند، تیرآهن هاش (H) به عنوان عضوهای اصلی ساختار استفاده می‌شوند.
7. تطابق با استانداردها:
   • هر دو نوع تیرآهن به طور گسترده‌ای با استانداردهای صنعتی مطابقت دارند.
8. کاربرد در پروژه‌های خاص:
   • انتخاب بین تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش (H) بستگی به نیازها و مشخصات پروژه دارد.
9. هزینه:
   • معمولاً تیرآهن هاش (H) به عنوان تیرآهن معمولی (تیر I) هزینه بیشتری دارد، اما برای حمایت از بارهای سنگین و سازه‌های با ارتفاع بلند مناسب‌تر هستند.

با توجه به این تفاوت‌ها، انتخاب بین تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش (H) باید با دقت و با توجه به نیازها و شرایط پروژه انجام شود.

در ادامه قصد داریم تا تمامی تفاوت‌های موجود بین تیرآهن‌های هاش و تیرآهن‌های معمولی را به صورت مفصل‌تر بررسی نماییم:

بررسی مفصل تفاوت ها در دو تیرآهن معمولی و هاش

-تفاوت تیراهن معمولی و هاش در شکل سطح مقطع

تیرآهن معمولی و هاش از لحاظ شکل سطح مقطعی با یکدیگر تفاوت دارند. در تیرآهن، بال آن دارای ابعاد کوچک‌تری نسبت به جان بوده و معمولاا برابر با نصف ابعاد جان است. از طرف دیگر بال و جان تیرآهن هاش، ابعادی مساوی دارد. شکل سطح مقطع تیرآهن معمولی به‌صور I است. با این نشانی می‌توان فهمید که بال آن دارای عرض کمتر و ضخامت کمتری نسبت به جان است. به ‌عبارت‌ دیگر، در تیرآهن، بال نازک‌تری را نسبت به جان خود دارد.

در مقابل، شکل سطح مقطع هاش به‌صورت H است. با این نشانی می‌توان فهمید که ابعاد بال و جان در هاش برابر است. به ‌عبارت ‌دیگر هر دو دارای عرض و ضخامت یکسانی هستند. با این تفاوت در شکل ساختاری تیرآهن معمولی و هاش، آن‌ها ویژگی‌ها و خواص مکانیکی متفاوتی دارند.

-تفاوت تیراهن معمولی و هاش در وزن

تیرآهن‌های معمولی و هاش‌ بر اساس شکل سطح مقطع متفاوتی تولید می‌شوند. به دلیل برخورداری از ضخامت بال و جان برابر، تیرآهن هاش‌ وزن بیشتری نسبت به تیرآهن‌های معمولی دارد. این اختلاف در وزن ناشی از تفاوت در شکل ساختاری تیرآهن و هاش است و منجر به تفاوت در تحمل بار و خواص مکانیکی آن‌ها می‌شود.

در مقایسه وزن تیرآهن و هاش، باید آن‌ها را در یک سایز مشابه مقایسه کنیم. به‌ عنوان‌ مثال، اگر تیرآهن معمولی و هاش هر دو با سایز 14 را مقایسه کنیم، تیرآهن هاش‌ وزن بیشتری نسبت به تیرآهن معمولی خواهند داشت.

-تفاوت تیراهن معمولی و هاش در استاندارد

تیرآهن‌های معمولی و هاش بر اساس شکل سطح مقطع طبقه‌بندی می‌شوند و استانداردهای خاصی برای آن‌ها وجود دارد. برای تیرآهن‌های معمولی، استانداردهای معروف مانند IPE و IPN و برای تیرآهن‌های هاش استاندارد IPB استفاده می‌شود.

در ایران، نام دیگر تیرآهن IPE ، تیرآهن نیم پهن موازی بوده و مطابق با استانداردهای اروپا و ایران تولید خواهد شد. تیرآهن IPN نیز مطابق با استانداردهای چین و روسیه تولید می‌شود و نام آن در ایران تیرآهن بال باریک شیب‌دار است. در این دو نوع تیرآهن، تیرآهن IPE در ایران کاربرد بیشتری دارد.

همچنین، تیرآهن‌های هاش که به‌عنوان تیرآهن بال‌پهن نیز شناخته می‌شوند، مطابق با استاندارد IPB به تولید می‌رسند. اما تیرآهن هاش به سه دسته تقسیم خواهد شد و بر اساس این تقسیم‌بندی، استانداردهای متفاوتی برای آن‌ها وجود دارد. تیرآهن هاش سبک مطابق با استاندارد HEA، تیرآهن هاش سنگین مطابق با استاندارد HEB و تیرآهن هاش فوق سنگین نیز مطابق با استاندارد HEM تولید می‌شوند.

-تفاوت تیراهن معمولی و هاش در تحمل بار

تیرآهن‌های هاش در مقایسه با تیرآهن‌های معمولی دارای سختی بیشتری هستند و می‌توانند بار بیشتری را تحمل کنند. این تیرآهن‌ها قادرند در برابر نیروهای وارده از دو جهت مقاومت کنند، درحالی‌که تیرآهن‌های معمولی تنها قابلیت مقاومت در برابر نیروهای یک‌جهت را دارند.

تیرآهن‌های هاش به‌عنوان ستون‌ها استفاده می‌شوند و به دلیل مقاومت بالایشان در برابر نیروهای برشی و استحکام بالای بال‌ها در برابر خمش، در کاربردهای سنگین‌تر از تیرآهن معمولی استفاده می‌شوند.

-تفاوت تیراهن معمولی و هاش در فرایند ساخت

فرایند تولید تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی از لحاظ فنی و زمانی متفاوت هستند. فرایند تولید تیرآهن هاش نیاز به زمان بیشتری نسبت به تیرآهن معمولی دارد. تیرآهن هاش قابلیت تولید در هر سایز و ابعادی را دارد، درحالی‌که تیرآهن‌های معمولی با محدودیت‌هایی در تولید مواجه هستند و فقط در برخی سایزها و ابعاد مشخصی تولید می‌شوند. این امر به دلیل فرایند تولید متفاوت است.

-تفاوت تیرآهن معمولی و هاش در قیمت

درصورتی‌که تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی در یک سایز برابر باشند، قیمت تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن معمولی بیشتر است. این موضوع به دلیل وزن بیشتر تیرآهن هاش بوده که به تولید و حمل‌ونقل بیشتری نیاز دارد.

علاوه بر این، نوع ورق مورداستفاده در تولید تیرآهن هاش نیز بر قیمت آن تأثیرگذار است. ورق‌هایی با خواص مکانیکی بالا و مشخصات فنی برتر می‌توانند قیمت تیرآهن هاش را افزایش دهد.

همچنین، روش تولید تیرآهن هاش پیچیده‌تر از تیرآهن معمولی است و نیاز به تجهیزات و فرایندهای پیچیده‌تری دارد. این موضوع نیز می‌تواند به افزایش قیمت تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن معمولی منجر شود.

-تفاوت تیرآهن معمولی و هاش در کاربرد

تیرآهن معمولی و هاش هر دو در صنعت ساخت‌وساز استفاده می‌شوند؛ اما برای انتخابی درست باید میزان تحمل بار، وزن و سایر خواص مکانیکی مورد انتظار برای سازه را بررسی کرد.

تیرآهن هاش، به دلیل سطح مقطع بزرگ و پهنای بالایی که دارد، برای سازه‌هایی که نیاز به تحمل بار بیشتری دارند، مناسب‌تر است. به‌عنوان‌مثال، در ساخت انواع پل‌ها، ساختمان‌های چندطبقه تجاری و مسکونی، برج‌ها، سدها، کشتی‌سازی و اسکله‌ها استفاده می‌شود. همچنین، تیرآهن هاش می‌تواند در دهانه‌های حداکثر تا 100 متر استفاده شود.

از طرف دیگر، تیرآهن‌های معمولی بیشتر در ساخت خرپا، چارچوب‌های اصلی و فرعی، ستون‌های نگهدارنده آسانسور و بالابر، پله‌برقی و سازه‌های مشابه استفاده می‌شوند. تیرآهن‌های معمولی عموما در دهانه‌های بین 10 تا 30 متر قابل استفاده هستند.

مروری بر چند تفاوت اصلی تیراهن معمولی (I) و تیراهن (H)

دانستن تفاوت میان تیرآهن معمولی و هاش بسیار اهمیت دارد. این دو در مواردی همچون شکل سطح مقطع، وزن، استاندارد، فرایند ساخت، تحمل بار، قیمت و کاربرد با یکدیگر متفاوت هستند. توجه ‌به نیازهای سازه و خصوصیات فنی، انتخاب مناسب‌ترین نوع هاش و تیرآهن معمولی را برای شما راحت‌تر می‌کند.