ساختمانهای مدرن نیاز به عناصر تقویتی دارند تا در مواجهه با نیروهای خارجی، به ویژه زلزله، مقاوم و ایمن باشند. یکی از عناصر اساسی در تقویت و افزایش مقاومت ساختمانها، میلگرد بستر است. میلگرد بستر عبارت است از میلگردی که به صورت افقی در سازهها و ساختمانها درون ملات دیوار قرار میگیرد. هدف اصلی از استفاده از میلگرد بستر افزایش مقاومت کششی ساختمان است. این نوع میلگرد اغلب از جنس فولادی ساخته میشود و نقش مهمی در تأمین ایمنی و استحکام ساختمان دارد. استفاده درست از آن به ساختمانها امکان میدهد که در مواجهه با نیروهای خارجی بهتر عمل کنند و بهبود کیفیت ساختمانها را تضمین میکند.
میلگرد بستر از یک جفت میلگرد آجدار به قطر 4 تا 6 میلی متر تشکیل شده که به صورت موازی کنار هم قرار میگیرند و به وسیله میلگردهای دیگر به شکل زیگزاگ یا عمودی به هم متصل خواهند شد. معمولا فاصله بین دو میلگرد موازی باید 11 تا 13 سانتی متر باشد. در این مقاله قصد داریم بیشتر درباره میلگرد بستر و نحوه اجرای آن در پروژههای ساختمانی توضیح دهیم.
میلگرد بستر در کجا استفاده میشود؟
دو طرف میلگرد بستر به وادارهای کناری دیوار وصل میشوند و رجهای چیده شده دیوار را یکپارچه میکنند. از میلگرد بستر در مکانهایی مثل دیوارهای آجری، سفالی، بلوکهای بتنی تو خالی، بلوک لیکا، بلوک هبلکس و… استفاده کرد. اما توجه به نحوه درست اجرای این میلگرد بسیار اهمیت دارد چرا که وجود اشتباه در هر مرحله از آن باعث بروز مشکلات مختلفی خواهد شد. میلگرد بستر با قرار گرفتن درون ملات دیوار، به تقویت مقاومت کششی ساختمان کمک میکند. این عمل باعث افزایش مقاومت ساختمان در برابر نیروهای فشاری و کششی میشود. با افزودن میلگرد بستر به ساختمان، ایمنی سازه در مواجهه با عوامل خارجی بهبود مییابد به همین دلیل به ویژه در مناطق زلزله خیز، استفاده از میلگرد بستر اهمیت ویژهای دارد.
انواع روشهای اجرای میلگرد بستر
میلگرد بستر یکی از اجزاء حیاتی در ساختمان است که به دو صورت افقی و عمودی اجرا میشود. دو روش رایج برای اجرای آن در ساختمانها روشهای عمودی و افقی هستند که در ادامه به توصیف هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
– روش افقی: در روش افقی، میتوان از میلگردهای خرپایی و نردبانی برای اجرا استفاده کرد. در این روش میلگردها در مکانهای مشخصی درون ملات دیوار و در فواصل معینی جایگذاری میشوند. برای اتصال میلگردها به مقاطع فلزی در گوشههای دیوار، میتوان از جوش یا بست و قلاب استفاده نمود.
– روش عمودی: در روش عمودی از میلگردهای معمولی بهره میبریم و میلگردها به صورت عمودی در فضای خالی بین ردیفهای بلوک قرار میگیرند و با ملات پر میشوند. در این روش، دیوار به سقف وصل نمیشود و به سمت ناودان داخل سقف میپیچد. برای مهار میلگردهای عمودی از نبشی و سپری استفاده میشود که عملکرد کاهش فشار ناشی از انبساط و انقباض عناصر سازه را دارند. اطلاعات بیشتر در این زمینه را در میلگرد بستر چیست؟ مطالعه بفرمایید.
مراحل اجرای میلگرد بستر
نحوه اجرای میلگرد بستر نیازمند دقت بسیار و انجام محاسبات دقیق است و باید طبق استانداردهای تعیین شده اجرا گردد. نحوه اجرای مرحله به مرحله میلگرد بستر به شرح زیر است:
1. محلهای قرارگیری میلگردها را مشخص نمایید. میلگردها عموماً هر دو رج یکبار یعنی به فواصل 40 سانتیمتری از هم قرار میگیرند.
2. در صورت وجود اسکلت بتنی، ستونها را سوراخ کنید و رولپلاک در آنها قرار دهید یا پلیت را قبل از ملات ریزی در آن جایگذاری نمایید و بعد بست را به آن جوش دهید. در صورت اسکلت فلزی، میلگرد را با جوشکاری یا میخ به ستون وصل کنید.
3. در صورتی که عرض دیوار بیش از 4 متر باشد، از وال پست استفاده نمایید. این اقدام طبق آییننامه 2800 انجام میشود. برای اتصال میلگرد بستر به وال پست تنها از جوشکاری استفاده نمایید.
4. برای اجرای میلگرد افقی، دیوار چینی را شروع نموده و میلگردها را در مکانهای مشخص جایگذاری نموده و در آخر آن را 90 درجه خم نمایید تا بهتر به قلاب گیر کند.
5. بعد از جایگذاری میلگرد، روی آن با حداقل 1.5 سانتیمتر ملات پوشانید و سپس دیوار چینی را ادامه دهید تا به محل میلگرد بعدی برسید.
6. در پایان، دیوار را با استفاده از یونولیت یا پشم سنگ ضد رطوبت از تیر جدا نمایید.
اجرای صحیح میلگرد بستر نقش بسیار مهمی در تقویت ساختمانها و بهبود مقاومت آنها دارد. برای اطمینان از ساختمانی ایمن تر و مقاومتر، اجرای این فرآیند باید با دقت و دقیق به توجه به استانداردها و مقررات منطقهای انجام گیرد.
به منظور اجرای صحیح میلگرد بستر به نکات زیر نیز توجه کنید:
– مکانهای قرارگیری میلگردها باید دقیقاً مشخص شوند.
– استفاده از اسکلت بتنی یا فلزی باید به درستی انجام شود.
– اگر دیوار عریض باشد، از وال پست استفاده شود.
– مراحل اجرا برای میلگرد افقی به دقت دنبال شوند.
– دیوار با استفاده از ملات پوشانده شود.
– انتهایی از دیوار را از سایر اجزای ساختمان جدا نماید.
میلگرد بستر جز مهمی در ساختمان سازی
همانطور که در این متن اشاره کردیم میلگردهای بستر جزو مصالحی هستند که استفاده از آنها باعث افزایش استحکام و مقاومت ساختمانها میشود و اجرای میلگرد بستر یک مرحله اساسی در ساختمان سازی است که به افزایش مقاومت آنها در مقابل نیروهای خارجی کمک میکند. در این متن به دو روش افقی و عمودی برای اجرای میلگرد بستر پرداخته شد. انجام این کار نیازمند دقت بسیار و انطباق با استانداردهای منطقهای است.